7 stappen waarmee je psychologische veiligheid creëert binnen je team

Psychologische veiligheid in teams brengt organisaties next level op alle fronten: het zorgt voor een fijne werksfeer én brengt betere bedrijfsresultaten. In een open, veilige setting elkaar durven zeggen waar het op staat, is helaas echter geen vanzelfsprekendheid. In de praktijk zien we vaak het tegendeel: gesloten houdingen, geroddel, frustraties en schijnheiligheid naar elkaar en/of naar het management. We nemen 7 stappen met je door om tot die psychologische veiligheid in teams te komen.

Het is de bereidwilligheid om te leren van- en met elkaar die teams en organisaties naar betere prestaties brengt

Maar hoe krijg je jouw mensen dan zover dat ze zich veilig voelen om openlijk feedback, ander perspectief of zelfs een compleet ander tegengeluid te geven? Met de 7 stappen in dit artikel voelt jouw teamlid zich weer veilig om openlijk feedback, ander perspectief of zelfs een compleet ander tegengeluid te geven.

1 Zorg ervoor dat alle neuzen dezelfde kant op staan

Als organisatie stel je een doel. Betrek je teamleden daar actief bij. Deel jullie missie, visie en het stappenplan hoe er te komen. Het bewustzijn hiervan zorgt namelijk voor betrokkenheid van je medewerkers. Behandel elkaar vervolgens als gelijken, je bent immers elkaars medestanders in plaats van tegenstanders. Een vraag die je als leider je team(lid) kunt stellen: ‘Hoe kunnen we samen een wederzijds wenselijk resultaat bereiken?’

2 (H)erken de behoeften van je team

Elke organisatie, en elk team binnen een organisatie, heeft universele kernbehoeften, zoals respect, competentie, sociale status en autonomie. Net als dat ieder mens zijn unieke overtuigingen, perspectieven en meningen heeft. Hoop, angsten en kwetsbaarheden kennen we allemaal, evenals de wens voor vreugde, vrede en geluk. Mensen doen zaken met mensen. Het (h)erkennen van deze diepere behoeften wekt een natuurlijk vertrouwen op, bevordert positief taalgebruik en gedrag, en daarmee de psychologische veiligheid. Hoe dit te vertalen naar de praktijk? Check in bij je medewerkers: hoe gaat het écht met ze? Wat beweegt ze? Waar lopen ze tegenaan? Wat gaat er goed? Waar worden er struggles ervaren? Waar hebben ze behoefte aan? Wat hebben ze nodig van jou als manager?

3 Anticipeer en denk moeilijke situaties vooraf uit

2 relevante vragen ten behoeve van psychologische veiligheidsvraagstukken zijn:

  • Op welke manieren kan er gereageerd worden door mijn team?
  • Hoe reageer je als leider op deze scenario’s?

Door vanaf het begin serieus na te denken over psychologische veiligheid binnen teams worden er veel onnodige pijnlijke situaties voorkomen. En als er tóch iets voorvalt, direct adequaat gehandeld. Denk bijvoorbeeld aan een abrupte wijziging in het dagelijkse takenpakket ten aanzien van de te behalen doelen. Wanneer het ernaar uitziet dat een specifiek kwartaal doel niet gehaald wordt, dienen er andere beslissingen genomen te worden. Als je blijft doen wat je altijd deed, blijf je immers krijgen wat je kreeg en dat moet anders. Dit betekent in veel gevallen dat er stappen nodig zijn buiten de comfortzone. Niet iedereen is daar even blij mee. Waar het ene teamlid mogelijk staat te springen om een uitdagende nieuwe taak op te pakken, schiet een ander in zijn schulp of wordt zelfs boos. Denk deze verschillende scenario’s uit, inclusief jouw reactie erop als leider. Hierdoor voorkom je dat je zelf voor verrassingen komt te staan én ben je beter in staat een nieuw verwachtingsmanagement – en daarmee veiligheid in teams – te creëren voor je medewerkers. Haal dus de invoelende versie van jezelf naar boven en zet de vragen in die we al noemden bij punt 2.

4 Vervang schuld door nieuwsgierigheid

Als teamleden voelen dat ze op het matje geroepen worden, werkt dat defensief gedrag in de hand. Neem daarentegen een nieuwsgierige houding aan en je komt nader tot elkaar. Benoem feiten van de betreffende situatie die besproken dient te worden en stel vragen als: ´Wat denk je zelf dat hier moet gebeuren?’ Of: ‘Wat zou voor jou het ideale scenario zijn?’ Een andere vraag die je als leider kunt stellen om samen tot oplossingen te komen, is: ‘Hoe kan ik je het beste ondersteunen?’

5 Vraag om feedback

Feedback vragen over hoe je een boodschap hebt afgeleverd, ontwapent de ander. Het creëert letterlijk ruimte om licht te schijnen op eventuele blinde vlekken, waardoor communicatieve vaardigheden verbeteren. Ook vergroot je hiermee het vertrouwen in jou als leider. Enkele voorbeeldvragen die hieromtrent de psychologische veiligheid bevorderen:

  • Wat werkte wel en wat niet in deze situatie?
  • Hoe voelde je je in deze situatie?
  • Wat had ik als leider beter voor je kunnen doen?

6 Meet psychologische veiligheid in teams

Vraag je team regelmatig hoe veilig ze zich voelen en wat hun gevoel van veiligheid zou kunnen vergroten. Doe dit bijvoorbeeld door – al dan niet anonieme – enquêtes af te nemen over psychologische veiligheid en eventueel aanwezige teamdynamieken. Hiervoor is de ´360 graden feedback´ een krachtige, waardevolle tool.

7 Volg de training 'Fearless aan het werk'

Zorg voor psychologische veiligheid in je team en het resulteert in een hogere mate van betrokkenheid, een grotere oplossingsgerichtheid, meer leer- en ontwikkelingsmogelijkheden en betere prestaties. Heb je hulp nodig bij het creëren van psychologische veiligheid binnen jouw organisatie? Dan is de training ‘Fearless aan het werk’ er voor jou. Hier vind je alle informatie. Heb je vragen? Laat het ons weten. We helpen je graag verder.

Batul Kazmi

OPRICHTER EN ENERGIEKE VERBINDER

‘Als jongste ben ik in mijn familie de gangmaker. Ik ben intuïtief, nieuwsgierig en zet graag humor in. Ik voel goed aan wat anderen nodig hebben en ik ben van nature benieuwd naar de belevingswereld van de persoon die tegenover mij zit. Als coach en trainer help ik mensen om dichterbij zichzelf en elkaar te komen. Ik vind het heerlijk om groot te dromen en houd ervan om vervolgens de juiste mensen bij elkaar te brengen om zo’n droom samen te verwezenlijken.’
MELD JE AAN VOOR ONZE INSPIRATIEMAILS

ONTVANG INZICHTEN EN INSPIRATIE VOOR EEN VORMGEVEN VAN EEN POSITIEVE, MENSGERICHTE WERKCULTUUR