Ja je leest het goed, geen dinner date met je vriendin, geen brainstorm hangout met je collega en geen gymsessie met je sportmaatje. Het is heel simpel: maak een afspraak. Met jezelf.
Ook al denk je dat het onmogelijk is. Omdat je al 100 ballen omhoog houdt. Omdat heel Nederland op je rekent, vanwege je beroep in een vitale sector. Daar kunnen goedbedoelde adviezen zoals deze echt niet meer bij. Tenminste, dat denk je. In werkelijkheid is het slechts 5 minuten per dag jezelf jezelf gunnen. Dat klinkt gek, maar even naar binnen keren voordat je de rest van de dag naar buiten treedt, kan je zomaar heel wat opleveren.
Wat nu?
Door de coronacrisis zitten mensen noodgedwongen thuis. Dat is voor de meeste mensen lastig. Het is zoeken naar een nieuwe balans, we zitten met veel vragen. Wat voor impact heeft deze crisis op mij? Hoe deal ik met al deze veranderingen en onzekerheden? Velen van ons lijken de antwoorden op die vragen buitenshuis te zoeken. We volgen obsessief het nieuws, praten erover tegen iedereen die we (online) tegenkomen.
Hoe zit het met mij?
Ook zoeken we houvast in het contact met anderen. We whatsappen, zoomen en houspartyen meer dan ooit. We doen een boodschap voor de buurvrouw, sturen een kaartje aan opa en oma, kopen een bloemetje voor de zorgmedewerkers. Waar we maar kunnen proberen we iets voor de ander te betekenen. Juist in deze tijd dat we op onszelf worden teruggeworpen, vinden we geruststelling en houvast in de verbinding met anderen. En dat is natuurlijk prachtig. Maar te midden van alle ballen die je in deze chaotische tijd in de lucht moet houden, is het belangrijk om ook de vraag te blijven stellen: hoe zit het eigenlijk met de verbinding met mezelf? Velen van ons zitten thuis: een plek waar je normaal gesproken tot jezelf komt, waar je rust vindt en weer op kunt laden. Maar komen we daar eigenlijk nog wel toe?
Corona grijpt onze aandacht, maar hebben we ook tijd voor onszelf?
Begrijp me niet verkeerd. Er is niets mis met op de hoogte blijven, verbinding zoeken en hulp bieden. En die neiging om ons continu tot de wereld om ons heen te willen verhouden, is natuurlijk niet nieuw. Ook voordat de pandemie onze wereld zo drastisch op z’n kop zette, waren we al bezig ons heil vooral buiten onszelf te zoeken. Ook in de wereld voor COVID-19 waren we constant druk, wilden we altijd verbonden zijn, hielden we onszelf continu bezig. Wie herkent het gevoel van altijd ‘aan’ staan niet? Je begint je werkdag met een nieuw Trello-bord, je stuurt datumprikkers voor je borrels met vrienden, je facetimet met je bestie die wel een peptalk kan gebruiken en je gaat niet slapen voordat je nog even een leuk of inspirerend filmpje kijkt. Een hele dag volgepland met dingen die nuttig, leuk en misschien zelfs urgent waren. Maar alle acties stonden in relatie tot anderen. Dat je nauwelijks waardevolle tijd alleen voor jezelf reserveert? Joh, dat merk je niet eens meer op. That’s life. Je bent het niet anders gewend.
In de spiegel kijken
Dat we dat patroon van altijd ‘aan’ staan ook nu proberen voort te zetten, is dus niet zo gek. Ergens is het juist heel logisch. Met alle veranderingen lijken we nu nog meer terug te vallen op onze vaste patronen. We proberen zoveel mogelijk hetzelfde leven te leiden, maar dan vanuit huis. Maar wat als we dit moment aan zouden grijpen om even echt thuis te komen? Dat vinden we best lastig. Het is vaak makkelijker om jezelf af te leiden dan onder ogen te zien wat er echt speelt. Want is mijn leven wel zo leuk als ik zou willen? Krijg ik wel zoveel energie van mijn baan? Heb ik wel zo goed contact met mijn vrienden en familie? En het belangrijkste: vind ik het wel leuk met mezelf? Het zijn ongemakkelijke vragen. Want als je bewust bent dat je ergens niet tevreden over bent, dan gaat het gevoel aan je knagen dat je het anders wil. En dan is het nodig om in actie te komen. Laat verandering nou net zo moeilijk zijn…
Wat wil je me vertellen?
Toch is het beter om jezelf die vragen wel te stellen. Want als je voor jezelf helder hebt wat voor jou belangrijk is, dan kun je je leven daarop inrichten en aanpassingen maken. Als je te lang doorgaat met dingen die niet bij je passen, dan kom je jezelf vroeg of laat tegen. Stel dat je elke dag presentaties moet geven op je werk, terwijl je daar een hekel aan hebt. Of dat je plichtsgetrouw je wekelijkse belletje met die vriendin doet, maar eigenlijk merkt dat jullie uit elkaar zijn gegroeid. Het kost (bewust of onbewust) veel energie om hier dan mee door te gaan. Beter is om stil te staan en te luisteren naar wat je gedachten of gevoelens je te vertellen hebben.
Plan een date met jezelf
Zit je nu dus gedwongen thuis? Benut het dan als kans om naar binnen te keren! Een mooi voorbeeld komt uit een interview met Dandapani, een voormalige monnik die nu de wereld overgaat om mensen over persoonlijke ontwikkeling te leren.‘Mensen maken tijd voor alles en iedereen in hun leven. Maar ze maken nooit tijd voor zichzelf. Als je iemand die je kent vraagt om af te spreken (‘laten we een koffietje doen!’), dan is een typische reactie: ‘Jammer, ik kan niet deze week. Zullen we volgende week doen? Donderdag 19.00 uur? Afgesproken!’ Die koffiedate maakt nu tijdelijk plaats voor een videocall. Maar wordt het geen tijd om niet met een ander, maar met jezelf een afspraak te plannen?
Zo doe je dat
Nu denk je misschien: een afspraak met jezelf, allemaal leuk en aardig, maar hoe doe ik dat dan? Hoe ziet een date met mezelf er dan uit? Nou, eigenlijk heel simpel. Tijd spenderen met jezelf is niets minder dan dit: ontspannen gaan zitten, je ogen dichtdoen, geen interactie hebben met de buitenwereld en echt naar binnen gaan. Merk op wat je gedachten zijn, wat je voelt, wat je ervaart. In het begin zal het misschien onwennig en ongemakkelijk zijn. Er gaan bijvoorbeeld allerlei gedachten door je hoofd. Misschien denk je: ‘Wat doe ik hier?’ Maar hou vol. Als je dit elke dag doet, zul je merken dat het steeds makkelijker en aangenamer wordt. En dat je jezelf steeds beter leert kennen. Als je wil kun je jezelf ook vragen stellen. Dezelfde vragen die je aan een goede vriend zou stellen. Hoe gaat het met je? Wat heb je nou echt nodig in deze onzekere tijden? Waar wil je je vandaag of de komende periode op richten?
Maar 5 minuten!
- Plan de afspraak in de ochtend. Het liefst net nadat je wakker bent, omdat je op dat moment de minste prikkels van buitenaf hebt gekregen.
- Kies een fijne, rustige plek thuis.
- Zet een timer aan.
- Haal een paar keer diep adem.
- Luister naar jezelf.
Dit artikel schreef ik samen met mijn collega Marc van Heyningen.